Phát triển mô hình kinh tế mới để đạt tăng trưởng trên 8%

Để đạt tăng trưởng trên 8% năm 2025 và hai con số giai đoạn 2026-2030, Việt Nam cần làm mới động lực truyền thống, phát triển các mô hình kinh tế mới...

Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương dự báo kịch bản cơ sở tăng trưởng kinh tế với các điều kiện khả quan khoảng 8,1% và kịch bản cao là 9%. Ảnh: Hải Nguyễn

Chính phủ đề ra mục tiêu tăng trưởng trong năm 2025 là 8,3-8,5% và giai đoạn 2026-2030 tăng trưởng hai con số, trên 10%. Dựa trên các dữ liệu, Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương dự báo kịch bản cơ sở tăng trưởng với các điều kiện khả quan khoảng 8,1% và kịch bản cao là 9%.

Theo TS. Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương - Việt Nam có những lợi thế tích cực, đón nhận sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư, phát triển mạnh mẽ các công nghệ số, thúc đẩy phát triển công nghiệp xanh, năng lượng mới, năng lượng tái tạo. Việt Nam cũng có cơ hội tham gia sâu vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.

TS. Nguyễn Đức Hiển cho rằng, mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam nhìn chung vẫn là truyền thống và chịu rủi ro cao từ rào cản thuế quan của các nước. Cùng với đó là nguy cơ “bị bỏ lại phía sau” nếu quá trình bắt nhịp, đón bắt công nghệ không thành công. Ông Hiển cũng chỉ ra những tác động đến sản xuất và tăng trưởng kinh tế liên quan đến chính sách thuế đối ứng của Mỹ và những rủi ro trở thành trung gian sản xuất và công nghệ…

"Để đạt 2 mục tiêu lớn là trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045 và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cần tăng cường nội lực, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, phát triển các mô hình kinh tế mới, nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu" - TS. Nguyễn Đức Hiển nhấn mạnh.

TS. Nguyễn Đức Hiển chỉ rõ các mô hình kinh tế mới, các ngành kinh tế mới như: kinh tế số, kinh tế dữ liệu, xanh bền vững, các ngành kinh tế mới như kinh tế tầm thấp, kinh tế cận biên, kinh tế không gian vũ trụ, kinh tế tuần hoàn.

Về kinh tế số, theo đánh giá từ nghiên cứu quốc tế và trong nước, đây là ngành có triển vọng mang lại đóng góp tăng trưởng đột phá của Việt Nam, dự báo có thể mang lại từ 90-200 tỉ USD vào năm 2030. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ AI thành công có thể đóng góp 120-130 tỉ USD vào GDP…

Tuy nhiên, theo thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, năm 2024, kinh tế số đóng góp 18,3% GDP nhưng kinh tế lõi, ngành công nghiệp công nghệ thông tin, công nghệ số đóng góp phần lớn giá trị, chiếm đến 62%.

Kinh tế số được dự báo sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng chính, thay thế dần mô hình tăng trưởng dựa trên vốn đầu tư và tài nguyên. Mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số đóng góp 30% GDP là một thách thức lớn.

Đối với động lực mới kinh tế xanh, đầu tư xanh từ khu vực tư nhân có xu hướng tăng, đạt khoảng 161 triệu USD trong năm 2024, chiếm khoảng 2% tổng đầu tư. Việt Nam đã có những thành công nhất định trong bán thí điểm tín chỉ carbon.

Việt Nam cũng là nước sở hữu tiềm năng lớn phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió ngoài khơi và năng lượng mặt trời. Bên cạnh đó, chỉ số chuyển dịch năng lượng năm 2024 của Việt Nam xếp thứ 32/120 nước, thể hiện sự tiến bộ đáng kể trong quá trình chuyển đổi xanh.

Báo điện tử Lao Động